Τρώμε πέντε κιλά συντηρητικά τον χρόνο

από το ΒΗΜΑ – ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΜΠΙΤΣΙΚΑ

Μια εντυπωσιακή μελέτη που ολοκληρώθηκε τον Μάιο ερευνά τον αριθμό των προσθετικών της κατηγορίας Ε τα οποία περιέχονται σε τρόφιμα

Τι κρύβεται σε μπισκότα, κέικ, σοκολάτες, παγωτά, γαριδάκια και αναψυκτικά

Εκαστος εξ ημών καταναλώνει εν αγνοία του πέντε κιλά συντηρητικές ουσίες ετησίως μέσω των βιομηχανοποιημένων τροφίμων. Την ίδια στιγμή χημικές ουσίες που προστίθενται για να βελτιώσουν τη γεύση, την όψη, την υφή, την οσμή ή για να βοηθήσουν στην επί μακρότερο χρόνο συντήρηση των τροφίμων αποτελούν τα πιο αμφιλεγόμενα συστατικά τους ως προς τις επιπτώσεις στην υγεία.

Σήμερα «Το Βήμα» παρουσιάζει μια εντυπωσιακή μελέτη που ολοκληρώθηκε μόλις τον Μάιο του 2002 με τίτλο «Ερευνα του αριθμού των προσθετικών/συντηρητικών της κατηγορίας Ε που περιέχονται σε τρόφιμα των σουπερμάρκετ: μπισκότα-κέικ, σοκολάτες, παγωτά, γαριδάκια (και άλλα σνακς), αναψυκτικά. Αξιολόγηση των επιπτώσεων στην υγεία». Πραγματοποιήθηκε υπό την επίβλεψη της επίκουρης καθηγήτριας Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κυρίας Χρυσάνθης Παπαδοπούλου από τριτοετείς φοιτητές της Ιατρικής Σχολής (κ. Δ. Γιώτης και κυρίες Κατερίνα Κοφινά, Ζωή Λιάμπα, Βασιλική Μούκα, Ελένη Μπόμπορη) στο πλαίσιο του μαθήματος Μικροβιολογίας και Υγιεινής των Τροφίμων. Πρόκειται να δημοσιευθεί σε ιατρικό περιοδικό και να ανακοινωθεί σε επιστημονικό συνέδριο.

Τα προϊόντα που εξετάστηκαν είναι ήδη πολύ δημοφιλή και μέσω διαφημιστικής εκστρατείας και εξαιτίας του σημερινού τρόπου ζωής κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στην καθημερινή διατροφή, κυρίως των νέων και των παιδιών. Κυκλοφορούν ευρέως στην ελληνική αγορά και είναι από γνωστές ελληνικές και ξένες εταιρείες. Η έρευνα έδειξε ότι κρύβουν ενδεχόμενους κινδύνους από τον μεγάλο αριθμό προσθετικών ουσιών Ε που περιέχουν, ορισμένες εκ των οποίων ενοχοποιούνται για βλάβες κυρίως σε παιδιά (υπερκινητικότητα, αλλεργίες, κεφαλαλγίες, ταχυσφυγμία, ναυτία, έλκη εντέρου) ή συνδέονται ακόμη και με καρκινογένεση. Για την αξιολόγηση των επιπτώσεων στην υγεία από τα συστατικά που περιέχουν αυτά τα τρόφιμα ελήφθησαν υπόψη πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα και εξελίξεις στον χώρο των τροφίμων.

Η έρευνα έγινε σε προϊόντα τα οποία ο καταναλωτής προμηθεύεται από τα σουπερμάρκετ. Τα στοιχεία της έρευνας δεν είναι καθόλου αισιόδοξα για το τι τελικά τρώμε καθώς οι επιπτώσεις στην υγεία εξαιτίας ουσιών που περιέχονται σε ορισμένα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα είναι αρκετές

Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί θεωρήσαμε σκόπιμο να μην αναφερθούν τα ονόματα των εταιρειών αφού αυτές χρησιμοποιούν νόμιμα συστατικά της ελληνικής και της διεθνούς νομοθεσίας που αναφέρονται στον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών. Αλλωστε στόχος της έρευνας, όπως τονίζει στο «Βήμα» η κυρία Παπαδοπούλου, είναι «να ευαισθητοποιηθεί το κοινό ώστε να μη γίνεται ασυλλόγιστα η κατανάλωση βιομηχανοποιημένων τροφίμων με Ε, ιδιαιτέρως από παιδιά, αφού οι επιπτώσεις στην υγεία μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες, πόσο μάλλον όταν τα προϊόντα αυτά καταναλώνονται παιδιόθεν και μακροχρονίως». Επίσης είναι μια πρόκληση για τις βιομηχανίες τροφίμων να λαμβάνουν υπόψη τους τις μελέτες για τους κινδύνους των διαφόρων Ε αφού συνεχώς νέα επιστημονικά δεδομένα έρχονται στο φως. «Οταν κάποιες ουσίες ενοχοποιούνται, μια ευαισθητοποιημένη βιομηχανία θα πρέπει να μην περιμένει να αλλάξει η νομοθεσία αλλά να σταματά να τις χρησιμοποιεί» επισημαίνει η κυρία Παπαδοπούλου.

Οσον αφορά τα μπισκότα και τα κέικ, στην ελληνική αγορά μεγάλη ποικιλία προϊόντων καλύπτεται από εγχώριες εταιρείες οι οποίες δεν χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό τα θεωρούμενα ως επικίνδυνα Ε – όπως Ε430 στεατικό πολυοξυαιθυλένιο, Ε 440Α πηκτίνη, Ε 503 (όξινο) ανθρακικό νάτριο – που πρέπει να αποφεύγονται, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης. Αντιθέτως, οι ξένες εταιρείες χρησιμοποιούν κατά κόρον τα πιο επικίνδυνα Ε, όπως Ε270 γαλακτικό οξύ, Ε440 πηκτίνη, Ε211 βενζοϊκό νάτριο και Ε320 βουτυροϋδροξυανισόλη.

Το κιτρικό οξύ Ε330 περιέχεται σε ορισμένα ξένα και ελληνικά προϊόντα μπισκότων και σε καραμέλες. Ως τώρα εθεωρείτο μια ουσία τελείως ακίνδυνη για τη δημόσια υγεία, η οποία χρησιμοποιείτο αφειδώς από τις εταιρείες-παραγωγούς με την έγκριση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας. «Σε πρόσφατες επιστημονικές έρευνες όμως βρέθηκε ότι σχετίζεται με καρκινογένεση και γι’ αυτό έχει απαγορευθεί η κατανάλωσή του από τα υπουργεία Υγείας ορισμένων χωρών (ΗΠΑ, Γαλλία, Ρωσία και Αγγλία)» επισημαίνεται στη μελέτη.

Επιπλέον τα κρουασάν, τα οποία είναι πολύ αγαπητά στα παιδιά, είναι ιδιαίτερα επιβαρημένα. Σε κρουασάν κατεγράφησαν τα θεωρούμενα ως επικίνδυνα προσθετικά Ε202 σορβικό κάλιο, Ε282 προπιονικό ασβέστιο, Ε471 μονο- και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων και Ε472Β γαλακτικοί εστέρες. Ετοιμα κέικ, που είναι κυρίως εισαγόμενα, περιέχουν Ε που συνδέονται με καρκινογένεση – π.χ., περιέχουν Ε262 οξικό νάτριο και Ε503 (όξινο) ανθρακικό νάτριο. Ακόμη οι έτοιμες τούρτες και τα κέικ περιέχουν σημαντικό αριθμό Ε ουσιών, εκ των οποίων τέσσερις συνδέονται με καρκινογένεση: Ε150, Ε407, Ε420 και Ε132. Σύμφωνα με την έρευνα, προτείνεται ο περιορισμός της κατανάλωσης τέτοιων βιομηχανοποιημένων τροφίμων αφού η χρήση ορισμένων Ε σε αυτά μπορεί να προκαλέσει πληθώρα παρενεργειών, που κυμαίνονται από ναυτία ως οξεία κρίση άσθματος, αναφυλακτικές αντιδράσεις, αιματολογικές διαταραχές και ενδομήτριο θάνατο, με την έντασή τους να μεγιστοποιείται στα παιδιά, στις εγκύους και στα ευαίσθητα άτομα.

Από τη διερεύνηση σχετικά με τα προσθετικά τροφίμων Ε τα οποία περιέχονται στις σοκολάτες διαπιστώθηκε ότι όλες οι εταιρείες αποφεύγουν συστηματικά να αναφέρουν τα Ε που περιέχονται σε αυτές χρησιμοποιώντας τους γενικούς και αόριστους όρους «χρώματα» και «αρώματα». Πάντως η έρευνα κατέληξε στα εξής συμπεράσματα:

* Οι περισσότερες σοκολάτες που περιέχουν κάποιο σιρόπι ή καραμέλα είναι περισσότερο επιβαρημένες από τις αντίστοιχες απλές σοκολάτες. Π.χ., σοκολάτες με πορτοκάλι ή κεράσι ή καραμέλα, γκοφρέτες με καραμελόχρωμα κτλ. βρέθηκε ότι περιέχουν ουσίες που ενοχοποιούνται για βλαπτικές δράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Οπως η κοχενίλη Ε120 που έχει απαγορευθεί στις ΗΠΑ, το Ε503 που θεωρείται ερεθιστική ουσία για τους βλεννογόνους και μπορεί να προκαλέσει απώλεια ασβεστίου και μαγνησίου, η σορβιτόλη Ε420, η καραγένη Ε407 που πρόσφατα έχει συσχετισθεί με καρκινογένεση, το καραμελόχρωμα Ε150 (μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων, καταστροφή της βιταμίνης Β6, πιθανές βλάβες στα γονίδια, επιβράδυνση της ανάπτυξης, υπερπλασία εντέρου και νεφρών) κ.ά.

* Στην πλειονότητά τους οι σοκολάτες-γκοφρέτες που ερευνήθηκαν είναι αρκετά ασφαλείς για κατανάλωση, τουλάχιστον όσον αφορά την πιθανότητα καρκινογένεσης ή την εμφάνιση άλλων σημαντικών βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων οργανικών βλαβών, στις οποίες όμως δεν συμπεριλαμβάνονται η υπερχοληστεριναιμία, ο διαβήτης, η υπέρταση και άλλες διαταραχές που σχετίζονται με τα λιπαρά και τη ζάχαρη που περιέχονται σε αυτές.

Τα παγωτά σε γενικές γραμμές είναι προϊόντα στα οποία χρησιμοποιούνται προσθετικά δύο κυρίως ομάδων: γαλακτωματοποιητές – σταθεροποιητές και χρωστικές ουσίες. Μόνο σε πιο μεμονωμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται διογκωτικές ύλες (όπου υπάρχει μπισκότο) και γλυκαντικές ύλες (κυρίως στα προϊόντα διαίτης). Οι περισσότεροι γαλακτωματοποιητές – σταθεροποιητές είναι σχετικά αβλαβείς ουσίες. Εξαίρεση αποτελεί η Ε466, η οποία σχετίζεται με καρκινογενέσεις. Οσον αφορά τις χρωστικές, τις διογκωτικές και τις γλυκαντικές ύλες, εκφράζονται περισσότερες ανησυχίες και περιορισμοί για τη χρήση τους. Ολες οι προσθετικές ουσίες χρησιμοποιούνται νομίμως. Επιφυλάξεις εκφράζονται για τις καραγενάνες και διερευνάται το κατά πόσο δεν μεταπίπτουν σε υποβαθμισμένα καρκινογόνα παράγωγα στο σώμα (η σύνθεσή τους στο εργαστήριο έχει απαγορευθεί).

Τα περισσότερα παγωτά χαρακτηρίζονται από τις εταιρείες τους «παγωτά ειδικού τύπου». Στα χαρακτηριζόμενα «παγωτά γλυκίσματα», στα προϊόντα που δεν έχουν τη χαρακτηριστική μορφή και υφή παγωτού, όπως και στα παγωτά διαίτης, έχουν βρεθεί τα πιο ύποπτα προσθετικά.

Τα γαριδάκια και τα συναφή σνακς, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στα μικρά παιδιά, «κάθε άλλο παρά αθώα και ακίνδυνα θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν», όπως σημειώνεται στην έρευνα. Και αυτό γιατί περιέχουν έναν μεγάλο αριθμό προσθετικών ουσιών Ε, «ορισμένες εκ των οποίων θεωρούνται άκρως επικίνδυνες για την υγεία». Μάλιστα τα γαριδάκια-πατατάκια (chips) με διάφορες γεύσεις περιέχουν κάποιες Ε των οποίων η χρήση έχει απαγορευθεί σε ορισμένες χώρες, όπως Ε612, Ε627, Ε631 και Ε635. Οι ουσίες αυτές και ειδικότερα η Ε612 (MSG), που χρησιμοποιούνται ως ενισχυτικές της γεύσης, μπορεί να προκαλέσουν από εξανθήματα ως και σοβαρές βλάβες του νευρικού συστήματος. Επίσης οι χρωστικές Ε150Α, E150C, Ε160Β και E160C που περιέχονται κυρίως σε δύο συσκευασίες τσιπς και σνακς από όσες ελέγχθησαν είναι υπεύθυνες για βλάβες που αφορούν ακόμη και το ανθρώπινο γονιδίωμα.

Ετσι στη μελέτη σημειώνεται ότι «περισσότερο επικίνδυνες είναι οι σύνθετες και όχι οι “φυσικές” γεύσεις αφού οι προσθετικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την προσθήκη γεύσης είναι επικίνδυνες για την υγεία των καταναλωτών».

Στα αναψυκτικά χρησιμοποιούνται κυρίως δύο συντηρητικά: το σορβικό κάλιο και το βενζοϊκό νάτριο. «Το πρώτο είναι σχετικά ακίνδυνο ενώ το δεύτερο ευθύνεται για νευροτοξικές βλάβες και επομένως θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση των αναψυκτικών στα οποία περιέχεται» επισημαίνεται στην έρευνα. Επίσης τα αναψυκτικά με διάφορες γεύσεις, π.χ. μανταρίνι, καθώς και τα ισοτονικά ποτά περιέχουν διάφορες ουσίες Ε, όπως Ε412 και Ε544, που χρησιμοποιούνται ως σταθεροποιητές, και Ε150Α και Ε160Α, που χρησιμοποιούνται ως χρωστικές, που έχουν χαρακτηρισθεί επιβλαβείς για την υγεία. Ετσι τα ισοτονικά ποτά που υπόσχονται ότι δίνουν ευεξία στον οργανισμό είναι πολύ ύποπτα αφού περιέχουν διεγερτικές ουσίες όπως η ταυρίνη και η καφεΐνη οι οποίες σχετίζονται με διαταραχές της ομαλής λειτουργίας του οργανισμού. Παράλληλα ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα αναψυκτικά τύπου Light περιέχουν γλυκαντικές ουσίες, όπως Ε950, Ε951 και Ε952, που έχουν συσχετισθεί με καρκινογενέσεις και γι’ αυτόν τον λόγο έχει απαγορευθεί η χρήση τους στις ΗΠΑ και στην Αγγλία.

Επίσης στα αναψυκτικά εταιρειών που κυριαρχούν στην ελληνική αγορά περιέχονται προσθετικές ουσίες Ε (με διαφοροποιήσεις ακόμη και στα προϊόντα της ίδιας εταιρείας) που περιέχουν ως μέσο οξίνισης το φωσφορικό οξύ, που είναι σχετικά ακίνδυνο, το κιτρικό οξύ (Ε330) και το μηλικό οξύ (Ε296), το οποίο έχει βρεθεί ότι προκαλεί βλάβες στην υγεία των μικρών παιδιών.

Πάντως οι χυμοί είναι καλά «προστατευμένοι» από τις ίδιες τις εταιρείες-παραγωγούς, μια και η χρήση συντηρητικών έχει περιοριστεί στο ελάχιστο – σε έναν πολύ μικρό αριθμό χυμών -, ενώ η νέα γενιά χυμών είναι απαλλαγμένη από συντηρητικά, όπως διακηρύσσουν οι ίδιες οι εταιρείες.

Πάντως κάτι που προβλημάτισε κατά την έρευνα είναι ότι τόσο στα αναψυκτικά όσο και στους χυμούς οι αρωματικές ουσίες δεν αναγράφονταν ονομαστικά στις συσκευασίες ενώ οι γλυκαντικές ουσίες αναγράφονταν σε ορισμένα μόνο προϊόντα.

Οι επιπτώσεις των ουσιών στην υγεία

Παρουσιάζονται ορισμένες ουσίες οι οποίες περιέχονται σε τρόφιμα (μπισκότα, καραμέλες, κέικ, σοκολάτες, κρουασάν, γαριδάκια, τσιπς και άλλα σνακς, παγωτά, αναψυκτικά) της ελληνικής αγοράς και κατεγράφησαν από την ομάδα των μελετητών σε συσχέτιση με τις επιπτώσεις τους στην υγεία.

Ε102 (ταρτραζίνη) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα. Πιθανή σύνδεση με καρκινογένεση στα πειραματόζωα. Η HACSG (Hyperactive Children’s Support Group) συνιστά να αποφεύγεται. Συγχυτικές καταστάσεις, αϋπνίες σε παιδιά, επέμβαση στα πεπτικά ένζυμα. Απαγορεύεται σε Νορβηγία και Φινλανδία. Περιορισμένη χρήση σε Σουηδία και Γερμανία.

Ε120 (κοχενίλη) Δυσανεξία στα τρόφιμα. Η HACSG συνιστά να αποφεύγεται ιδιαίτερα από άτομα υπερκινητικά, ασθματικά και από όσους πάσχουν από ρινίτιδα, κνίδωση ή έχουν ευαισθησία στην ασπιρίνη. Εχει απαγορευθεί στις ΗΠΑ.

Ε124 (ερυθρό κοχενίλης Α) Καρκινογένεση σε ζώα, άσχημες αντιδράσεις από ασθματικούς και αλλεργικούς στην ασπιρίνη. Ερύθημα, υπερκινητικότητα. Απαγορεύεται σε Καναδά, ΗΠΑ και Νορβηγία. Περιορισμένη χρήση στη Σουηδία.

Ε122 (αζορουμπίνη), Ε132 (καρμίνη), Ε133 (λαμπρό κυανούν – FCF) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα. Πιθανή σύνδεση με καρκινογένεση στα πειραματόζωα.

Ε150 (καραμελόχρωμα) Μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων. Καταστροφή της VitB6. Πιθανές βλάβες στα γονίδια. Υπερπλασία εντέρου και νεφρών. Η HACSG συνιστά να αποφεύγεται.

Ε160 (ανάτο ή μπιξίνη/νορμπιξίνη) Στον οργανισμό μετατρέπεται σε βιταμίνη Α. Να αποφεύγεται γιατί προκαλεί υπερκινητικότητα, ερύθημα, κνίδωση, διάχυτο αγγειονευρωτικό οίδημα και σχετίζεται με την πρόκληση άσθματος.

Ε211 (βενζοϊκό νάτριο) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα. Υποπτο για νευροτοξικότητα.

Ε212 (βενζοϊκό κάλιο) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα, νευρολογικές διαταραχές.

Ε262 (οξικό νάτριο) Συσχέτιση με καρκινογένεση.

Ε296 (μηλικό οξύ) Πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωσή του από βρέφη και μικρά παιδιά.

Ε320 (βουτυροϋδροξυανισόλη) Υπερκινητικότητα, ερύθημα, δυσανεξία, όγκοι στα πειραματόζωα, επίδραση στα οιστρογόνα. Απαγορεύεται στη διατροφή των νηπίων. Απαγορευμένο στην Ιαπωνία.

Ε407 (καραγενάνη) Ελκη εντερικού σωλήνα. Βλάβες εμβρύου στα πειραματόζωα. Σχετικά ασφαλής σε μικρές ποσότητες. Πρόσφατα συσχετίστηκε με καρκινογένεση.

Ε430 (στεατικό πολυοξυαιθυλένιο) Πιθανή επαγωγή καρκίνου. Πρέπει να αποφεύγεται.

Ε503 (όξινο ανθρακικό αμμώνιο) Ερεθιστικό για τους βλεννογόνους, πιθανή απώλεια ασβεστίου και μαγνησίου.

Ε541 (όξινο φωσφορικό νάτριο) Πρέπει να αποφεύγεται. Απαγορεύεται στην Αυστραλία. Κίνδυνος για βρέφη, ηλικιωμένους και ανθρώπους με προβλήματα στους νεφρούς ή στην καρδιά. Πιθανή σύνδεση με οστεοπόρωση και με νόσο Αλτσχάιμερ.

Ε414 (αραβικό κόμμι) Πιθανό αλλεργιογόνο – μπορεί να προκαλέσει άσθμα και ερεθισμό του δέρματος. Καταπραΰνει ερεθισμούς των βλεννογόνων.

Ε420 (σορβιτόλη και σιρόπι σορβιτόλης) Καθαρτικές δράσεις, πιθανές γαστρικές διαταραχές. Οχι σε τροφές νηπίων και παιδιών. Δεν συνιστάται σε διαβητικούς.

Ε422 (γλυκερόλη) Σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί κεφαλαλγία, δίψα, ναυτία και υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Προστατεύει από βλάβες στο DNA που επάγονται από ραδιενέργεια και UV.

Ε440 (πηκτίνη) Μεγάλες ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν προσωρινό μετεωρισμό ή δυσπεψία.

Ε466 (καρβοξυμεθυλικό κυτταρινικό νάτριο) Το Εθνικό Ινστιτούτο της Αμερικής για τον καρκίνο δηλώνει ότι πρέπει να απαγορευθεί ως προσθετικό τροφίμων.

Ε950 (ακετοσουλφαμικό κάλιο) Εχει συσχετισθεί με καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραματόζωα και με βλάβες του νευρικού συστήματος. Απαγορεύεται η χρήση του στις ΗΠΑ και στη Βρετανία.

Ε951 (ασπαρτάμη) Εχει συσχετισθεί με καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραματόζωα και με βλάβες του νευρικού συστήματος. Επίσης άτομα αλλεργικά σε αυτήν εμφανίζουν πονοκέφαλο και βλάβες στον εγκέφαλο. Απαγορεύεται η χρήση του στις ΗΠΑ και στη Βρετανία.

Ε110 (κιτρινοπορτοκαλί S) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα, κνίδωση, ρινίτιδα, ρινική συμφόρηση, αλλεργίες, υπερευαισθησία, όγκοι νεφρού, χρωμοσωμικές ανωμαλίες, υπογάστριος πόνος, ναυτία και εμετός, δυσπεψία, αυξημένες περιπτώσεις όγκων σε ζώα. Απαγορευμένο στη Νορβηγία.

E150C (εναμμώνιο καραμελόχρωμα) Μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων, καταστροφή της Vit Β6, πιθανές βλάβες στα γονίδια, επιβράδυνση της ανάπτυξης, υπερπλασία του εντέρου και των νεφρών. Η HACSG (Hyperactive Children’s Support Group) συνιστά να αποφεύγεται καθώς μπορεί να προκαλέσει υπερκινητικότητα.

E160C (εκχύλισμα πάπρικας) Να αποφεύγεται. Εχει απαγορευθεί σε ορισμένες χώρες.

Ε300 (ασκορβικό οξύ) Σε μεγάλες δόσεις προκαλεί διάβρωση των δοντιών, εμετούς, διάρροιες, ναυτία, πέτρες στα νεφρά (αν η ημερήσια δόση ξεπερνά τα 10 gr).

Ε612 (γλουταμινικό μονονάτριο – MSG) Πάρα πολύ τοξικό. Μπορεί να καταστρέψει το νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα ασθένειες όπως Χάντινγκτον, Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον. Υψηλός κίνδυνος για εγκύους, παιδιά, ηλικιωμένους, ασθματικούς, υπογλυκαιμικούς και καρδιοπαθείς.

Ε627 (γουανυλικό δινάτριο) και Ε631 (ινοσινικό δινάτριο) Ποδάγρα. Δεν επιτρέπεται σε φαγητά για νεογνά και μικρά παιδιά.

Ε211 (βενζοϊκό νάτριο) Ασθμα, ερύθημα, υπερκινητικότητα. Υποπτο για νευροτοξικές βλάβες.

Ε375 (νιασίνη VitB3) Ημερήσια δόση μεγαλύτερη του 1 mg προκαλεί ηπατική βλάβη, διαβήτη, γαστρίτιδα, βλάβη στους οφθαλμούς και αυξάνει τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα.

Ε950 (ακετοσουλφαμικό κάλιο) Εχει συσχετισθεί με καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραματόζωα και με βλάβες του νευρικού συστήματος. Απαγορεύεται η χρήση του στις ΗΠΑ και στη Βρετανία.

Ε952 (κυκλαμικό οξύ) Εχει συσχετισθεί με καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραματόζωα και με βλάβες του νευρικού συστήματος. Συσχετίζεται επίσης με ημικρανίες και καρκινογόνες βλάβες στους όρχεις ποντικών και στα έμβρυά τους. Απαγορεύεται η χρήση του στις ΗΠΑ και στη Βρετανία.

Καφεΐνη Τοξική σε υψηλές δόσεις. Σχετίζεται με υπέρταση, εμετούς, ημικρανίες, διάρροιες, αϋπνίες, τρέμουλο χεριών, συχνοουρία, αλλά βοηθάει στην παροχή ασβεστίου στον οργανισμό.

Υδροχλωρική κινίνη Ημικρανίες, ναυτία, εμβοές των ώτων, θολωμένη όραση. Το FDA (Food and Drug Administration) συνιστά περιορισμό των δόσεων.

Ταυρίνη Διάρροιες και πεπτικά έλκη λόγω υπερβολικής κατανάλωσης. Οι διαβητικοί και οι υπογλυκαιμικοί ασθενείς θα πρέπει να τη χρησιμοποιούν κάτω από ιατρική επιτήρηση καθώς έχει βρεθεί ότι περιορίζει τη δραστικότητα της ινσουλίνης.

ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Παρουσιάζονται οι κωδικοί αριθμοί Ε για κάθε κατηγορία προσθετικών/συντηρητικών ουσιών

Χρωστικές ουσίες Ε100-180

Συντηρητικές ουσίες Ε200-297

Αντιοξειδωτικές ουσίες Ε300-321

Ομοιογενοποιητές, σταθεροποιητές, πηκτικές ουσίες Ε322-495

Βοηθητικές ουσίες επεξεργασίας Ε500-585

Ουσίες ενισχυτικές της γεύσης Ε620-640

Παράγοντες που βελτιώνουν την εξωτερική όψη (glazing agents) Ε900-948

Αέρια συσκευασίας Ε941-948

Γλυκαντικές ουσίες Ε 950-967

Διάφορες άλλες προσθετικές ουσίες Ε999-1518